Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız? Kısa Bir Çekoslovak Tarihi

Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız? Kısa Bir Çekoslovak Tarihi

Birçoğumuzun özellikle çocukluk dönemimizde ezberden söylemeye çalıştığı bir tekerlemedir bu.

Aşağı yukarı 1985 ve sonrasında doğanların hatırlamayacağı bir devletti Çekoslovakya. Bugünkü Çekya ve Slovakya devletlerinin birleşiminden meydana gelmiş, komünizmle yönetilen ve halkının çoğu Slav olan bir devletti.

1993’te Çek Cumhuriyeti ve Slovakya adıyla iki ayrı devlete dönüştü. Yani bu dağılmadan da anlaşıldığı üzere Çekoslovakyalılar da “Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan” oldu, onlar da Çekoslovakyalılaştırılamadı.

Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız? Kısa Bir Çekoslovak Tarihi

PEKİ, NE OLDU DA ÇEKOSLOVAKYALILAŞTIRILAMADILAR?

İşte ilk dönemleri olan 1918’den 1933’e kadar ki Çekoslovakya’nın kısa tarihi:

1.Dünya Savaşı’nda Osmanlı, Almanya ve Bulgaristan ile aynı safta yer alan Avusturya Macaristan İmparatorluğu da tıpkı Osmanlı gibi dağıldı ve muhteviyatındaki birçok millet, başka devletlere dönüştü. Bunlardan biri de Çekoslovakya idi.

Yıl, 1918’i gösterdiğinde o yılın içerisinde 1.Dünya Savaşı sona erdi. İngiltere ve Fransa’nın başını çektiği İtilaf devletleri, savaşın ganimeti olarak rakiplerini adeta paramparça etti. İşte Çekoslovakya da o savaştan sonra ayrı bir devlet olarak çıktı.

Bu kuruluştan sonra ülkenin adı defalarca değişmiştir. Zira 1. ve 2. Dünya Savaşı arasındaki dönem olmak üzere, Avrupa’da sular, 1990’ların sonu, hatta 2000’lere kadar siyasal anlamda durulmamıştı.

BİRÇOK KERE ADI DEĞİŞTİ?

İlk kurulduğuna Çekoslovakya Cumhuriyeti olan devletin ismi, 2 sene sonra, yani 1920’de Çekoslovak Cumhuriyeti oldu. 1938’e dek bu adla devam etti. Almanya’nın yavaş yavaş yeniden sahalara inmesiyle karışan Avrupa arenasında Almanların gazını alır ümidiyle Çekoslovakya’nın Südet Bölgesi; İngiltere, Fransa ve İtalya’nın oluruyla da Münih Antlaşması’nda verildi.

Daha sonra Almanya, Çekoslovakya’nın Bohemya ve Moravya bölgelerini de aldı. Slovakya kalmıştı ama ora da yine Almanya kontrolündeydi. Bu işgalin sonrası Polonya olduğundan 2. Dünya Savaşı başlamıştı.

1938-1939’da Çeko-Slovak Cumhuriyeti olan devlet, 2. Dünya Savaşı’nın bitiş yılı olan 1945’e kadar adeta arada sallanıp durdu. 1945’te Çekoslovak Cumhuriyeti olan isimleri, 1960’dan 1990’a dek, Çekoslovak Sosyalist Cumhuriyeti oldu.

Ayrılmadan önce ki son dönemlerindeki isimleriyse Çek ve Slovak Federal Cumhuriyeti idi. Tek devlet çatısındaki Slav kavmin bu iki milletinin son isimleri bu olmuştu. 1993 yılının ilk gününde tek devlet, ikiye bölünerek ayrılmış, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya Cumhuriyeti adlarını almışlardı.

Çek Cumhuriyeti’nin başkenti yine Prag olarak devam etmiş, Slovakya’nın ki ise Bratislava olmuştu. Çek adının zorluğu nedeniyle Çek Cumhuriyeti Devleti, kısaltılmış adını 3 Temmuz 2016’dan itibaren Çek’ten Çekya’ya çevirmiş, resmiyetteki adı olan Çek Cumhuriyeti ise devam etmiştir.

Hülasa, çocukken dilimize pelesenk olan “Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız?” sorusunun cevabı bugün de hayırdır dün de hayırdı.Çekoslovaklar bileÇekoslovakyalılaştırılamadıktan sonra biz nasıl Çekoslovakyalılaşalım? Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız? Kısa Bir Çekoslovak Tarihi