Sık Kullanılan Uyuşturucu Maddeler Nelerdir?

Refah seviyesine etki eden olumlu ve olumsuz durumlar vardır. Nitekim olumsuz durumların başını terör çekse de, azımsanamayacak ölçüde olan uyuşturucu maddelerinin de etkisi çok büyüktür.Gelen Toplumumuzda sık kullanılan uyuşturucu maddelere bir göz atalım.

“Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu” ile “uyuşturucu madde ticareti suçu” birbirine karıştırılmamalıdır. İşlenen fiilin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma mı yoksa uyuşturucu madde ticareti mi olduğunun tespiti için sanığın amacının değerlendirilmesi gerekir. İşin bu boyutuna daha sonra değineceğiz.

Uyuşturucu Madde Nedir ?

Tıbbi amaçla da kullanılan, bünyevi zevk amacında da kullanılan maddelerin ortak adı da diyebiliriz. Tıbbi amaç doğrultusunda kullanılmakta olanlar zaruri ihtiyaçtan kaynaklandığı için, tıbbi maksatla kullanılan uyuşturucuyu toplumun refah düzeyi ile bağdaştıramayız. Yalnızca kişisel zevk alanında, kişinin kendisine veya bir başkasına; ağız ve damar yolu ile aldığı veya aldırdığı maddeleri ise toplumun refah düzeyi ile bağdaştırabiliriz.

Uyuşturucu Madde Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır ?

Dünya üzerinden bakıldığı zaman, insanlık tarihi kadar olmasa da eskiye dayanır. Mezopotamya’ da İslamiyetten Önce 4000′ li yıllara dayanan uyuşturucu tarihi; Sümerlerden itibaren kullanılıyordu. Özellikle esrar ve haşhaşı tıbbi alanda kullanıyorlardı. Anadolu topraklarında ise afyon etkili olsa da Fatih Sultan Mehmet döneminde düzenlemeler ile kısıtlanmış ve IV. Murat döneminde ise tamamen yasaklanmıştır. Divan Edebiyatında dahil bir çok şaire konu olan esrar; Türklerde İslamiyet Öncesi Şaman dönemlerine kadar dayanmaktadır. Bir inanışa göre ise; esrar, şamanların geleceği görmesi adına yardımcı bir madde idi.

Uyuşturucu Maddeler Nelerdir?

En yaygın olarak kullanılan; esrar, eroin, kokain, haplar ve alkol olsa da; son zamanlarda yagınlaşan; bonzai ve flakka maddeleri haricinde; afyon, haşhaş, amfetamin, uçucu maddeler (balley, çakmak gazı vs..), kodein vb… olanlardır.

Esrar Nedir?

Kökeni insanlık tarihine kadar gidebilen esrar; kenevir bitkisinin Cannabis türünden olan ve dişi eşeyli bitkilerinin tohum yataklarından elde edilir. Küresel olarak farklı isimler takılsa da kendisine özütü aynıdır. (Amerika, İspanya, Meksika’ da ; “Marijuana”, Jamaika’ da “Ganja”, Fransa’ da “Gannavuri” ve Türkiye’ de ise “ot, cigara, kova,üçlü” gibi isimlerle tanınır.) Uyuşturucu olarak kullanımının dışında bir dönemler pamuğun alternatifi olarak kullanıldı. Hatta esrarın tepetaklak olma zamanı ise 1900′ lü yılların başlarında kendi pamuğunu üretmeye karar veren Amerika’ nın; en büyük rakibi olan Keneviri global bir yasak getirerek, ekarte etmesi ile başlamaktadır. Esrarın uyuşturma etkisine sebebiyet veren etken maddesi ise içerisinde yüksek miktarda bulunan Δ9-Tetrahidrokannabinol’dür. (THC) .

Toz ve takoz olmak üzere iki ayrı şekilde üretilen esrarın toz olanı; bitkinin yaprağı ve tohumunun kurutulması ile ufalanmasından oluşur. Takoz olanı ise; bu toz halinde bulunan esrarın, ısıtılıp kalıp haline getirilmesi ile oluşur.

İngiltere’ de bir medikal derginin araştırmasına göre tütünden ve alkolden daha az zararı olan esrarın; gevşeklik, uyuşukluk, paranoya, sersemlik, umursamazlık, anı sorgulama, denge bozukluğu, iştah ve susuzluk, aşırı odaklanma (Ülkemizde trip olarak adlandırılan  ), tatlı bir şeyler yeme isteği gibi etkileri vardır.

Eroin Nedir?

Kimyasal olarak formulize edildiği zaman; Karbon, Hidrojen ve Nitrojen’ in bir araya gelmesi ile oluşmaktadır. (C_21H23NO5.)

Afyon maddesinin yarı sentetik bir hali olan eroin; diamorfin ismi ile bilinir. İlk kez 1874 yılında Londra’ da bir tıp fakültesinde çalışan kimyacı tarafından sentezlenen eroin, aslında morfinin çeşitli maddeler ile reaksiyonlarının deneylenmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan eroini analize gönderen kimyagerlere Manchester’ den şu şekilde bir rapor gelmiştir;

“Genç köpek ve tavşanlara subkutan olarak enjekte edildiğinde müthiş bitkinlik , korku ve uyku hali görüldü. Uygulamanın ardından hızla olmak üzere , hassaslaşan gözler , pupiller kontraksiyon , köpeklerde oluşan hatırı sayılır ölçüe tükürük salgılama oluştu , ve bazı vak’alarda kusmaya hafif yatkınlık olsa da gerçekten kusmaya rastlanmadı.Başlarda hızlanan solunum sonra yavaşladı ve kalp hareketleri de yavaşladı, kalp normal dışı çalışmaya başladı.”

Morfin olarak biline tıbbi uyuşturucunun bir türevi olan eroin, ağırlıklı olarak damar yolu ve burundan alınır. Burun yolundan alımlar da 10-15 dakika içerisinde etkisini gösterirken, damar yolu ile alındığı takdirde doğrudan kana karışması sonucunda yaklaşık on saniye içerisinde etki göstermeye başlar. Bağımlılık etkisi o kadar yüksektir ki sadece üç günlük kullanımda bile yoksunluk belirtileri görülebilir. Son alımdan 6 ile 8 saat arasında belirtileri başlamaya başlar. Ve her kullanım bir öncekinin fazlası olmaya başlar. Sigmund Fred’ in de bahsettiği gibi yüksek doz alımlarında ölümcül olabilmektedir.

Vücuda etkileri; “Hissedilen yüksek derecedeki ağrıların geçmesi, öfori durumu (kendini iyi hissetme), rahatlama, Ağız kuruluğu ve uyuklamak” iken, ciddi sebebiyetli durumları ise; “Kusma, kalp atışında yavaşlama, spontan düşüklükler, felç, koma ve hatta ölüm.”

Kokain Nedir ?

Koka bitkisinin yapraklarından elde edilen, merkezi sinir sistemine etki eden ve bilimsel olarak “benzoylemetil ekgonin” olarak tanımlanan uyuşturucu maddedir. İlk başlarda; Güney Amerikalı yerliler tarafından açlığın bastırılması ve zihnin açılması maksadı ile yenilen ve çiğnene koka bitkisi; 1859 yılında Avrupa’ ya getirildi. Wöhler tarafından izole edilerek 1860 tarihinde “kokain” icat edilmiştir.

Bağımlılık oranı çok yüksek olmasına rağmen tıp alanında da kullanılmaktadır. İlk kez 1884 yılında bir göz ameliyatında kullanılmıştır. Yine 1800′ lü yıllarda; içeriğine tam hakim olunmadan her alanda kullanımı uygulanmış ve hatta bir ağrı kesici reklamı broşürlerinde bile yer almıştır.

Suda çabuk çözünebilen bir madde olan kokain, vücutta; sinirlerin gevşemesine, kullanım yerinin uyuşmasına, düşük dozlarda rahatlama ve zevk hissi uyandırır.

Uyuşturucu Haplar Nelerdir ?

Birçok çeşitte bulunan bu haplar; tamamen kimyasal bir üründür. İsimlerine bakıldığı zaman;

a. Ekstazi (Extasy)

Ülkemizde genel itibarı ile “şeker” ve “Ex” isimleri ile anılan extasy, Metilenoksimetamfetamin (MDMA) isimli kimyasal ve renkli bir uyuşturucu maddedir. Vücuda alındığı ilk 20 dakika içerisinde etkisini göstermeye başlar. Doğrudan merkezi sinir sistemini etkiler ve halüsinasyonlara sebebiyet verir. Bir saat içerisinde doruk noktasına ulaşır ve etkisini yitirdikten sonra bu hissiyat tam tersi bir mutsuzluğa ve yorgunluğa dönüşür. Başlıca olarak; titreme, terleme ve çene de kitlenme etkileri görünmektedir.

Etkilerinin hemen hemen aynı olmasından dolayı “GHB” olarak adlandırılan uyarıcı maddeye ise “sıvı ekstazi” adı verilir. Kimyasal olarak hiçbir benzerlikleri yoktur ve bu madde temizlik malzemelerinden elde edilir.

b. Kristal (Meth)

Buz ve cam gibi isimler ile adlandırılan bu madde; sentetik bir maddedir. Sigara yolu ile, damar yolu ile ve toz haline getirilip burundan çekme yolu ile kullanılır. Ortalama 12 saatlik bir etki sahibi olan kristal, vücutta hafifleme ve aşırı neşe hissiyatı ile önce çıkar. Sinir sistemini uyarmasından dolayı; görsel hafızayı arttırır ve uyanık kalma gücünü arttırır. Sinir uçlarına baskı uygulayarak mutluluk hissini arttıran bu madde; sürekli kullanımda sinir uçlarını körelterek, mutluluk hissiyatını tamamen ortadan kaldırmaktadır.

Bağımlılık durumlarında neşe hissi zamanla ortadan kaybolmakla beraber, uzun vadede ise; kan enfeksiyonları, akciğer hastalıkları, çıban zehirlenmesi, beyin felci, diş hastalıkları,paranoya ve cilt lekeleri görülmektedir.

c. Depresan Hapları (Yatıştırıcı)

Yaygın olarak sleepers olarak bilinen bu haplar; reçete ile eczanelerden temin edilmektedir. Uyuşturucu bağımlısı ve fiziksel reaksiyonları tuhaf olan bireylere, isminde de olduğu gibi yatıştırıcı etkisi vermesi için kullandırılır. Kullanım amacı fiziksel ve kimyasal hareketlerde yavaşlama hissi verdiği içindir. Psikoloji alanında kullanılır. Bir çok uyuşturucu gibi bu haplar da doğrudan merkezi sinir sistemine etki ederek; stresi ve paranoyayı engeller. Normal uyuşturuculardan farkı; içerisindeki kimyasalların miktarının düşük olması olan bu haplar, yüksek dozda ve doktor gözetimi olmadan alındığı takdirde koma, felç ve ölüm gibi riskler taşımaktadır.

Alkol Nedir ?

Dünya’ da buluna en yaygın uyuşturucu etkisi olan maddedir. İçerisinde bulunan alkol oranı ile sinir sistemini etkiler. Bilinen en eski alkollerden birisi şaraptır. Üzümden elde edilir. Ülkemizde yaygın olarak bira ve rakı kullanılmaktadır. Pancar, patates, arpa ve buğday nişastalarının glikoza dönüştürülerek mayalanması ve etil alkolle reaksiyona sokularak elde edilir. Renksiz, çeşitlerine göre kokulu ve acı bir sıvı olan alkol, vücuda kuvvetli bir ısı vermektedir.

Hayatın her alanına girmiş olan alkol; temizlik malzemelerinde tıp alanında ve bazı füze motorlarının yakıtlarında da kullanılmaktadır. Yüksek dozda alınması sonucu “alkol koması” riski içermektedir.

Vücuda alındıktan sonra yaklaşık 15 dakika içerisinde etki etmeye başlar ve özellikle kafada uyuşma hissi vermektedir.

Bonsai (Bonzai) Nedir ?

Normalde bir japon kültürü olan ve tabak veya taş üzerinde yetiştirilen minyatür ağaçlardır. Fakat uyuşturucu olan bonzainin bununla bir alakası yoktur.

Senteteik kannabionoidin bir türü olan “bonzai” hint kenevirine benzer etkiler göstermektedir. İlk kez 2002 yılında Almanya’ da kullanılmış olsa da 2007 yılında İsviçre’ de bulundu. Uluslar arası ismi “Spice” olan bu madde; ülkemizde bonzai olarak adlandırılmaktadır. Ham maddesi Çin’ de bulunan bu maddenin bir kilogramından yaklaşık bir tona kadar uyuşturucu üretilebiliyor. Vücutta doğrudan sinir sistemine etki eden bu madde; kalp atışlarında hızlanma, ağız kuruluğu ve terleme olarak etki etmektedir. Bağımlılığı sonucu uzun vadede; unutkanlık, kalp krizi riski, sürekli bir endişe hissi, ciltte yaralar, felç ve koma gibi etkileri bulunmaktadır.

Flakka Nedir ?

Rusya menşeili olan bu madde ilk olarak Amerika’ da ortaya çıkmıştır. Hap olarak kullanılmaktadır. Sentetik madde olarak elde edilen flakka, alpha-pyrrolidinopentiophenone olarak adlandırılmaktadır. Merkezi sinirsel sistemini diğer uyuşturucu maddelerden daha hızlı ve etkili uyaran flakka, kullanan kişilerin birçoğunu öldürmektedir. İçerisinde amfetamin benzeri maddeleri içeren bu sentetik madde; kalp atışında hızlanma, ani duygu değişiklikleri ve halüsinasyonlara maruz bırakmaktadır.

Etkisi ortalama 8 saate kadar süren bu madde; Alpha – PVP maddesi sebebi ile saldırganlık etkisi gösterse de son zamanlarda yayımlanan videolarda (Et yeme, zombilik) görülen semptomlar ise bilimsel olarak neticelenmemiştir.