Formal yazılar nelerdir? Form yazı türleri nelerdir?

Formal yazılar nelerdir? Form yazı türleri nelerdir?

Formal adı üstünde resmi demektir.

Formal Yazılar = Resmi Yazılar.

Kamu kurum ve kuruluşlarında, tüzel kişiliğe sahip kurumların birbirlerine ve gerçek kişilerin bu kuruluşlara yazdıkları yazılara, resmi yazılar denir. Bu yazıların en büyük özelliği, belli, bir standardının olmasıdır.

Formal ve informal kelimeleri eğitimde sıklıkla kullanılıyor. Formal eğitim, müfredatta yer alan, resmi eğitim demektir. İnformal eğitim ise, kişinin okul dışında öğrendikleri anlamına gelir. Örneğin ders kitapları formal, roman, hikaye ve deneme türündeki kitaplar ise informal eğitim bir parçasıdır.

Kamu kurum ve kuruluşlarında veya özel kurumlarda aynı konuda sürekli olarak yazılan yazılar için oluşturulan matbu kâğıtlara form yazıları denir. Form yazılarında sonradan doldurulacak yerler boş bırakılır ve gerektiğinde kullanılmak üzere çoğaltılır.

• Dilekçe: İstida ya da arzuhal olarak da isimlendirilen dilekçe, bir şikayetin ya da bir isteğin resmi daireler veya üst makamlara iletilmesi için yazılan, içeriğinde imza bölümü bulunan bir mektup türüdür.
• Öz Geçmiş: Farklı birçok sebeple kişiler kendileri hakkında bazı bilgilendirmeler yapmak durumunda kalır. Genel olarak iş başvurularında bu bilgilendirme türü zorunlu hale gelmiştir. Bu durumlarda kullanılan, kişilere ait bilgilerin yer aldığı metin türüne öz geçmiş adı verilmektedir.
• Rapor: Bir olay ya da bir konu hakkında yapılmakta olan araştırma sonuçlarının yazılmış olduğu metin türüne rapor adı verilmektedir.
• Tutanak: Toplantı esnasında alınan kararları, konuşmaları ya da bir olayı içeren remi yazı türlerine tutanak adı verilmektedir.
• Duyuru – İlan: Duyurulması istenen konuların radyo, televizyon, dergi ya da gazete gibi farklı iletişim araçları sayesinde ilgililere ulaştırılmasını sağlayan anlatım çeşididir.
• Karar: Oy çokluğu ya da oy birliği ile elde edilen sonucun yazıldığı metin türlerine karar adı verilmektedir.

İfade edilen tüm resmi yazı türleri için kullanılan ve her türe özgü olan bir yazılış kuralı vardır. Bu kuralların bilinmesi günlük yaşamda kişilerin kendilerini resmi olarak anlatmalarını kolaylaştıracaktır.

Resmi Yazı Öz Geçmiş Rapor (sağlık raporu, bilirkişi raporu)
Yazışma Türleri

• Mektup.
• Pusula.
• Tebrik.
• Davetiye.
• Telgraf.

Şiirin ise lirik, epik, pastoral gibi birçok farklı türü bulunmaktadır. Düz yazıda olduğu gibi şiirde de türleri belirleyen ele aldığı konulardır.

 Yazı Türleri Nelerdir?

 1- Düz Yazı Türleri:

 1.A. Roman:

 Düz yazı çeşitleri arasında en uzun olanıdır. Biyografi romanları gerçek bir yaşam hikayesine dayanır. Otobiyografik romanlarda kişi doğrudan kendi yaşam öyküsünü kaleme alır. Hikayeye göre çok daha uzun olan romanlarda karakterler derinlemesine analiz edilir. Olaylar ya 1. ya da 3. tekil şahıs ağzından anlatılır. Mekanlar ve karakterler uzun uzun betimlenerek okurun olayları gözünde canlandırması sağlanır.

 1.B. Hikaye

 Hikaye, kendi içerisinde durum ve olay öyküsü olarak ikiye ayrılır. Romana göre sayfa sayısı daha az olan hikayelerin konuları gerçek, kurgusal ya da fantastik olabilir.

 1.C. Deneme

 Yazarın okuruyla adeta sohbet edermiş gibi kaleme aldığı düşünce yazılarına deneme denir. Deneme türündeki ilk ve en önemli örnekleri 16. yüzyılda yaşamış olan Fransız yazar Michel de Montaigne vermiştir. Deneme türündeki yazılarda yazar, belirlediği bir konu hakkındaki görüşlerini anıları ile birlikte okurla paylaşır. Herhangi bir kanıt sunmasına gerek yoktur.

 1.D. Makale

 Yazarın bir fikri okura kanıtları ile birlikte sunduğu yazılara makale denir. Yazar konuları objektif bir şekilde ele alır ve nesnel bir üslup kullanır.

 1.E. Fabl

 Çocuklar için kaleme alınan fabl türündeki eserlerde çeşitli hayvanlar konuşturulur. Masallardan daha kısa olan fabl türünün ilk örneklerini La Fontainne adlı Fransız bir yazar vermiştir. Bu düz yazıların ortak özelliği sonunda mutlaka bir mesaj vermesidir. Hayvanların üzerinden açgözlülük, tembellik gibi insani özellikler kötülenirken, çalışkanlık, yardımlaşma gibi erdemler övülür.

 2- Şiir Türleri:

 1.A. Lirik Şiir:

 Lirik şiirlerde genelde aşk, özlem, vatan hasreti gibi konular işlenir. Hece ve aruz ölçüsüyle yazılabilen bu şiir türü serbest vezinle de kaleme alınabilir. En çok okunan lirik şairlerimizin başında Orhan Veli, Edip Cansever ve Melih Cevdet Anday yer alıyor.

 1.B. Epik Şiir:

 Tarihteki olayların destansı bir üslupla anlatıldığı şiirlere epik şiir denir. Kahramanlık, yiğitlik ve fedakarlık gibi konular ele alınır.

 Pastoral, satirik ve didaktik şiirler de yazı türleri içerisinde yer almaktadır.