Anayasa Hukuku Ders Notları

17.09.2021

YASAMA

Yasama Yetkisi TBMM’ye aittir.
TBMM, genel oyla seçilen 600 milletvekilinden oluşur.
Milletvekilliklerinin illere ve seçim çevrelerine göre dağılımı; son genel nüfus sayımı sonuçlarına göre YSK tarafından belirlenir.
TBMM seçimleri, 5 yılda bir Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile birlikte (aynı gün) yapılır.

YÜKSEK SEÇİM KURULU (YSK)

İlk kez 1961 anayasası ile anayasal bir kurum haline gelmiştir.
Seçimlerin genel yönetim ve denetimini yapmak, seçim tutanaklarını kabul etmek ve seçimle ilgili itiraz ve başvuruları karara bağlamakla görevlidir.
YSK kararları kesindir. Bu kararlara karşı Anayasa Mahkemesi dahil başka bir yargı merciine başvurulamaz.
7 asil ve 4 yedek olmak üzere 11 üyesi vardır. Üyelerin 6 tanesi Yargıtay, 5 tanesi Danıştay tarafından, kendi üyeleri arasından seçilir.
Üyelerin görev süresi 6 yıldır. Yeniden seçilebilirler.

TBMM SEÇİM DÖNEMİ ve ERKEN SEÇİM

Seçimlerin 5 yıldan daha evvel yapılması erken seçim olarak adlandırılır. Erken seçim kararı TBMM ve Cumhurbaşkanı tarafından alınabilir.
TBMM; üye tam sayısının 3/5’nün kararı (360 mv) ile erken seçim kararı alabilir. (Önceden basit çoğunlukla alabiliyordu.)
Cumhurbaşkanı da erken seçim kararı alabilir. (Meclis başkanına danışma koşulu ve diğer koşullar kaldırılmıştır.)
Her iki durumda da TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri birlikte yapılır.
Yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut meclis ve Cumhurbaşkanının görevleri devam eder.

Seçimlerin Geri Bırakılması

Yetki: TBMM’ye aittir.
Sebep: Savaş (Yalnızca)
Süresi: en fazla 1 yıl. (erteleme işlemi her seferinde tekrarlanabilir.)

ARA SEÇİM

Milletvekili sayısında çeşitli nedenlerle azalma meydana gelmişse, bu boşalan üyeliklerin doldurulması için yapılan seçime ara seçim denir.
Seçim sandıkları yalnızca nerenin vekili eksilmişse, oraya kurulur.
Kural olarak bir yasama döneminde 1 kez yapılabilir.
Genel seçimlerden 30 ay geçmedikçe ara seçim yapılamaz.
Genel seçimlere 1 yıl veya daha az bir zaman kalmışsa ara seçim yapılamaz.
Ancak vekil sayısındaki azalma, üye tam sayısının % 5’i ni bulmuşsa (30 mv) 3 ay içinde ara seçim yapılır. Ancak son 1 yıl kala ara seçim yapılamaz. (İstisna 1)
Bir ilin veya seçim çevresinin hiç vekili kalmamışsa, boşalmayı takip eden 90 gün sonraki ilk Pazar seçim yapılır. (İstisna 2)

MİLLETVEKİLİ SEÇİLME YETERLİLİKLERİ

Türk vatandaşı olmak
18 yaşını doldurmuş olmak
Askerlikle ilişiği olmamak
En az ilkokul mezunu olmak
Kısıtlı olmamak
Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak
Kasıtlı suçlardan 1 yıl ve üstü hapis cezası ile hüküm giymemiş olmak
Yüz kızartıcı suçlardan ve terör suçlarından hüküm giymemiş olmak (Affa uğrasalar dahi vekil olamazlar.)

İstifa etmedikçe milletvekili olamayacak olanlar

Hakimler ve savcılar,
Yüksek yargı organları mensupları,
Yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanları,
YÖK üyeleri
Kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri,
TSK mensupları

YASAMA BAĞIŞIKLIKLARI
Yasama Sorumsuzluğu
Milletvekilinin meclis çalışmaları ile ilgili konularda söz ve düşünce özgürlüğüdür.Meclis tarafından kaldırılamaz.Ömür boyu koruma sağlar.Hem hukuk hem de ceza davalarına karşı koruma sağlar.

Yasama Dokunulmazlığı Hakkında bir suç iddiası olan milletvekilinin, meclis kararı olmadıkça tutuklama, sorgulama ve yargılamadan muaf olmasıdır.Meclisçe kaldırılabilir.Yalnızca vekillik süresince koruma sağlar.Yalnızca ceza davalarına karşı koruma sağlar.

Dokunulmazlığın istisnaları:

Ancak ağır cezayı gerektiren suçüstü hali
Seçimden önce soruşturmasına veya kovuşturmasına başlanmış olmak şartıyla anayasanın 14.maddesindeki suçlar. (Devletin güvenliğine ve anayasal düzene karşı işlenen suçlar)

Not: Cumhurbaşkanı yardımcısı ve Bakanlar da Yasama dokunulmazlığından yararlanırlar.

Milletvekilliğinin Düşürülmesi
Kendiliğinden
– Ölüm
-Cumhurbaşkanı seçilme
-Cumhurbaşkanı yardımcısı veya Bakan olarak atanma
-Mahkeme kararı ile (Kesin hüküm giyme ve Kısıtlanma hali)
TBMM Kararıyla

-İstifa
-Devamsızlık (1 ay içinde toplam 5 birleşim günü, izinsiz ve mazeretsiz olarak)
-(Üts’nin salt çoğunluğunun kararı ile)
-Bağdaşmazlık (Milletvekilliği ile bağdaşmayan işlerde ısrar etme)(Gizli oylama yapılır.) TBMM’nin Çalışma Usulü

Üye tam sayısı: 600 milletvekili
Toplantı yeter sayısı: Üts’nin 1 / 3’ ü = 200 mv
Karar yeter sayısı: Katılanların salt çoğunluğu (Basit çoğunluk)
Asgari karar yeter sayısı: üts’nin 1/4 + 1= 151 mv
(Yani kabul oyları 151’in altına düşemez.)

Nitelikli Çoğunluklar

Üye tam sayısının salt çoğunluğu: 301 mv.

Üye tam sayısının 3/5’ü: 360 mv

Üye tam sayısının 2/3’si: 400 mv

TBMM Başkanlık Divanı

TBMM Başkanı
Başkanvekilleri
Katip üyeler
İdare amirleri’nden oluşur.

Tamamı milletvekili olmak zorundadır.

Siyasi parti grupları, güçleri oranında katılırlar.

Başkanlık divanı için bir yasama döneminde iki kez seçim yapılır. İlk seçilenlerin görev süresi 2 yıl, ikinci devre seçilenler, o yasama döneminin sonuna kadar görev yaparlar.

Başkan hiçbir zaman, başkanvekilleri yönettikleri oturumda oy kullanamazlar.Meclis İçtüzüğü

Meclisin çalışmasına ilişkin usul ve esasları ifade eder.
Meclis kendi çalışmalarını, kendi yaptığı içtüzük ile düzenler.
Meclisin, yöntemsel bağımsızlığının bir sonucudur.

Siyasi Parti Grupları

En az 20 milletvekili ile bir siyasi parti grubu oluşturulabilir.
Meclis başkanlığına aday gösteremezler.
Yasama dokunulmazlığının kaldırılması ve milletvekilliğinin düşürülmesi ile ilgili görüşme yapamaz ve karar alamazlar.
Meclis soruşturması ile ilgili görüşme yapamaz ve karar alamazlar.

Meclis Başkanlığı Seçimi

En fazla 4 turda tamamlanır.

1.tur: üye tamsayısının 2/3’si (400 mv)

2.tur: üye tamsayısının 2/3’si (400 mv)

3.tur: üye tamsayısının salt çoğunluğu (301 mv)

4.tur: üçüncü turda en çok almış bulunan iki aday yarışır.

Oyların çoğunluğunu alan aday meclis başkanı olur.

Tüm oylamalar gizli olarak yapılır.

TBMM İle ilgili bazı terimler

Yasama Dönemi: İki genel seçim arası dönem. (Normal şartlar altında 5 yıl.)
Yasama Yılı: 1 Ekim-30 Eylül tarihleri arası dönem
Birleşim: Meclisin 1 günlük toplantısının tamamı
Oturum: Bir birleşimin ara ile bölünen kısımlarından her biri
Tatil: Bir yasama yılında en fazla 3 ay
Ara verme: 15 günü geçmemek üzere

Meclisin Olağanüstü Toplantısı
TBMM Başkanı	Cumhurbaşkanı
Resen (doğrudan doğruya)Üye tamsayısının 1/5’i nin talebi üzerine (120 mv)	Doğrudan doğruya toplantıya çağırabilir.

YASAMA İŞLEMLERİ
Genel nitelikli kanunlar	Özel nitelikli kanunlar
Medeni KanunBorçlar KanunuTicaret Kanunuİcra ve İflas KanunuTürk Ceza Kanunuİş Kanunu	Bütçe kanunuKesin hesap kanunuUygun bulma kanunuPara Basılması hakkında kanunAf kanunuAnayasa değişikliği hakkında kanun

Yasama İşlemler-2 (Parlamento Kararları)

Meclis içtüzüğü
Yasama dokunulmazlığının kaldırılması
Milletvekilliğinin düşürülmesi
Üye seçme işlemleri
Yüce divana sevk kararları
Erken seçim ve ara seçim kararı
Ara verme ve tatil kararları
Savaş ilanı kararı
TSK’nin yurtdışına gönderilmesi ve yabancı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına karar verme

Kural olarak parlamento kararlarına karşı yargı yolu kapalıdır. İlk üçü bu kuralın istisnasıdır.Bütçe Kanunu

Cumhurbaşkanı, Bütçe Kanun teklifini mali yılbaşından en az 75 gün önce meclise sunar. (Önceden Bakanlar Kurulu kanun tasarısı şeklinde sunuyordu.)
Bu sürenin 55 günü Bütçe Komisyonunda geçer. Sonrasında Meclis genel kurulunda görüşüldükten sonra mali yılbaşına kadar karara bağlanır.
Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, geçici bütçe kanunu çıkarılır. Geçici bütçe kanununun da çıkarılamaması durumunda, yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanır.
Bütçe kanununda öngörülen limitler Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile aşılamaz.

Kesin Hesap Kanunu

Merkezî yönetim kesin hesap kanunu teklifi, ilgili olduğu mali yılın sonundan başlayarak en geç altı ay sonra Cumhurbaşkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur. (Önceden B.K tarafından en geç 7 ay sonra idi)
Sayıştay genel uygunluk bildirimini, ilişkin olduğu kesin hesap kanun teklifinin verilmesinden başlayarak en geç yetmiş beş gün içinde Meclise sunar.
Kesin hesap kanunu teklifi, yeni yıl bütçe kanunu teklifiyle birlikte görüşülür ve karara bağlanır.

Af Kanunu

TBMM, Üye tam sayısının 3/5’ü nün kararı ile (360 milletvekili) genel ve özel af ilanına karar verebilir.
Orman suçları af kapsamına alınamaz.

Kanunların Yapılış Usulü ile ilgili

Artık Bakanlar Kurulu olmadığı için kanun tasarısı kaldırılmıştır. Yani kanunlar yalnızca milletvekilleri tarafından teklif edilebilir. (1 milletvekili)
Meclis tarafından kabul edilerek Cumhurbaşkanına gönderilen kanunlar eğer meclise iade edilirse meclis; üye tam sayısının salt çoğunluğu (301 mv) ile kanunu aynen kabul ettiği takdirde kanun artık Cumhurbaşkanınca yayımlanmak zorundadır.
Kanunlar ve diğer mevzuat, aksi belirtilmemişse yayımlandıkları gün yürürlüğe girerler. (Temmuz 2018)

Anayasa Değişikliği Yapılması Usulü Hakkında

TBMM, üye tam sayısının 1 / 3’i teklif verebilir. (200 milletvekili)

Kabulüne ilişkin oylamada ,

Üye tam sayısının 3/5’ü (360 milletvekili) (önceden 330 idi!!! ve
Üye tam sayısının 2/3’si aranır. (400 milletvekili) (önceden 367 idi)

Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları Hakkında

Anayasanın 98.maddesinin kenar başlığı olan bu ifade kaldırılmıştır. Yani söz konusu maddenin bir kenar başlığı mevcut değildir.
Sözlü Soru Önergesi ve Gensoru kaldırılmıştır. Yani artık yürütme organına ve üyelerine karşı herhangi bir siyasi denetim söz konusu değildir.
Yazılı soru; yazılı olarak en geç onbeş gün içerisinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir. (Yine 1 mv imzalar.)
Genel görüşme; toplumu ve Devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir. Siyasi parti grupları ve en az 20 milletvekili, genel görüşme açılmasını talep edebilir. (Artık hükümet yok)
Meclis araştırması; belli bir konuda bilgi edinmek için yapılan incelemeden ibarettir. Siyasi parti grupları ve en az 20 milletvekili isteyebilir. (Artık hükümet yok). Diğer usuller aynen geçerlidir.

Meclis Soruşturması

Cumhurbaşkanı yardımcısı ve Bakanların görevleriyle ilgili cezai sorumluluklarının araştırılmasıdır.
TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğu (301 mv), soruşturma açılmasını isteyebilir.
Meclis, önergeyi en geç 1 ay içinde görüşür.
Üye tam sayısının 3/5’ü nün (360 mv) gizli oyuyla soruşturma açılmasına karar verilebilir.
Eğer soruşturma açılmasına karar verilirse 15 kişilik bir komisyon kurulur ve soruşturma bu komisyon tarafından yürütülür. (2 ay+1ay içinde tamamlanır.)
Komisyon raporunun meclis genel kurulunda görüşülmesi sonrası üye tam sayısının 2/3’si nin (400 mv) gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alınabilir.
Yüce Divan yargılaması üç ay içerisinde tamamlanır, bu sürede tamamlanamazsa bir defaya mahsus olmak üzere üç aylık ek süre verilir, yargılama bu sürede kesin olarak tamamlanır. (3 ay+3 ay)
Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanın görevi sona erer.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, göreviyle ilgili olmayan suçlarda yasama dokunulmazlığına ilişkin hükümlerden yararlanır.

YÜRÜTMECumhurbaşkanı

Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir.

Seçilme yeterlilikleri

Türk vatandaşı olmak
40 yaşını doldurmuş olmak
Yükseköğrenim görmüş olmak
Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak

Kimler aday gösterebilir?

Siyasi parti grupları
Son genel seçimlerde geçerli oylar toplamı % 5’i bulan siyasi partiler
En az 100 bin seçmen

Görev süresi 5 yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.

Ancak Cumhurbaşkanının ikinci döneminde TBMM tarafından erken seçim kararı alınması durumunda Cumhurbaşkanı, bir kez daha aday olabilir.

Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin vekilliği düşer. Ancak partisi ile ilişiği devam eder.
Seçimlerin tamamlanamaması halinde yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut Cumhurbaşkanının görevi devam eder.
Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması halinde kırk beş (45) gün içinde Cumhurbaşkanı seçimi yapılır. Yenisi seçilene kadar En yaşlı Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cumhurbaşkanlığına vekâlet ederve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır.
Genel seçime bir yıl ve daha az kalmışsa Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimi de Cumhurbaşkanı seçimi ile birlikte yenilenir.
Genel seçime bir yıldan fazla kalmışsa seçilen Cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi seçim tarihine kadar görevine devam eder. Kalan süreyi tamamlayan Cumhurbaşkanı açısından bu süre dönemden sayılmaz. Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimlerinin yapılacağı tarihte her iki seçim birlikte yapılır.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanlar

Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde Cumhurbaşkanının görevlendirdiği Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cumhurbaşkanına vekâlet eder.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve Bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde and içerler ve göreve başlarlar.
Milletvekilleri, Cumhurbaşkanı yardımcısı ve Bakan olarak atanırlarsa vekillikleri düşer.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.
Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir.

Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu

Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle (301 mv) soruşturma açılması istenebilir.
Meclis, önergeyi en geç bir ay içinde görüşür ve üye tamsayısının 3/5’ü nün (360 mv) gizli oyuyla soruşturma açılmasına karar verebilir.
Soruşturma açılmasına karar verilmesi halinde kurulacak olan 15 kişilik bir komisyon tarafından soruşturma yürütülür. (2 ay+1 ay içinde tamamlanır.)
Komisyon raporu meclis başkanlığına verildiği tarihten itibaren 10 gün içinde dağıtılır, dağıtımından itibaren 10 gün içinde Genel Kurulda görüşülür.
Soruşturma raporu meclis genel kurulunda görüşüldükten sonra üye tam sayısının 2/3’si nin (400 mv) gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alınabilir.
Yüce Divan yargılaması üç ay içerisinde tamamlanır, bu sürede tamamlanamazsa bir defaya mahsus olmak üzere üç aylık ek süre verilir, yargılama bu sürede kesin olarak tamamlanır. (3 ay+3 ay)
Hakkında soruşturma açılmasına karar verilen Cumhurbaşkanı seçim kararı alamaz.
Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen Cumhurbaşkanının görevi sona erer.
Cumhurbaşkanının görevde bulunduğu sürede işlediği iddia edilen suçlar için görevi bittikten sonra da bu hükümlere göre yargılanır.

Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri Hakkında (İlaveler)

Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar ve görevlerine son verir.
Üst kademe kamu yöneticilerini (Bakan yardımcısı, Genel müdür, Vali vb)) atar, görevlerine son verir ve bunların atanmalarına ilişkin usul ve esasları Cumhurbaşkanı kararnamesi ile düzenler.
Milli güvenlik politikalarını belirler ve gerekli tedbirleri alır.
Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir.
Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilir.

Devlet Denetleme Kurulu

Devlet Denetleme Kurulu 1 başkan ve 8 üyeden oluşur. Başkan ve üyeler, yükseköğrenimlerini bitirdikten sonra en az 12 yıl devlet hizmetinde başarıyla çalışmış ve temayüz etmiş kimseler arasından Cumhurbaşkanınca atanır.

Cumhurbaşkanının isteği üzerine;

Tüm kamu kurum ve kuruluşlarında
Sermayesinin yarısından fazlasına bu kurum ve kuruluşların katıldığı her türlü kuruluşta,
Kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşlarında,
Her düzeydeki işçi ve işveren meslek kuruluşlarında
Kamuya yararlı derneklerle vakıflarda,

Her türlü idari soruşturma, inceleme, araştırma ve denetlemeleri yapar.

Yargı organları görev alanı dışındadır. (Önceden TSK’de görev alanı dışındaydı.)
Kurulun işleyişi, üyelerin görev süresi ve diğer özlük işleri Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenir. (Önceden kanunla düzenleniyordu.)
İdarenin hukuka uygunluğunun, düzenli ve verimli şekilde yürütülmesinin ve geliştirilmesinin sağlanması amacıyla çalışır.

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Kanun Hükmünde Kararnameler kaldırılmıştır. Onun yerini Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri almıştır.
Tüzükler Kaldırılmıştır.
Sıkıyönetim kaldırılmıştır.

Son tahlilde

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
Yönetmelik

Olmak üzere yürütmenin iki düzenleyici işlemi kalmıştır.OLAĞANÜSTÜ HAL REJİMİ

Yetki: Cumhurbaşkanı tarafından ilan edilebilir.
Kapsam: Ülkenin tamamı ya da bir kısmı
Sebep: savaş, savaş tehlikesi, seferberlik, ayaklanma, vatan ve Cumhuriyete karşı eylemli bir kalkışma, Yaygın şiddet hareketleri, kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması, doğal afet, tehlikeli salgın hastalık ve ağır ekonomik bunalım halleri
Süresi: En fazla 6 ay.
Bu karar resmi gazetede yayımlanır ve aynı gün meclisin onayına sunulur.
Meclis gerekli gördüğü takdirde olağanüstü halin süresini kısaltabilir, uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.
Uzatılması: Cumhurbaşkanının talebiyle TBMM tarafından en fazla 4 aylığına uzatılabilir. Uzatma işlemi her defasından tekrarlanabilir. Ancak savaş hallerinde bu dört aylık süre aranmaz.

Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri

Olağan Dönem Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri

Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir.
Kişi hakları ve siyasi hak ve ödevler bu kararname ile düzenlenemez.
Ayrıca bir tarih belirlenmemişse Resmi Gazetede yayımlandıkları gün yürürlüğe girer.
Yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılır. (Şekil ve esas bakımından)

Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz.

Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz.

Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda farklı hükümler bulunması halinde kanun hükümleri uygulanır.

Türkiye Büyük Millet Meclisinin aynı konuda kanun çıkarması durumunda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale gelir.

Olağanüstü Hal Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri

Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir.
OHAL döneminde çıkarılan bu kararnameler ile tüm temel hak ve özgürlükler düzenlenebilir.
Kanun hükmündeki bu kararnameler, resmi gazetede yayımlanır ve aynı gün meclisin onayına sunulur.
Bu kararnameler 3 ay içinde mecliste görüşülür ve karara bağlanır. Aksi halde kendiliğinden yürürlükten kalkar. (Savaş ve mücbir sebepler hariç)
Ohal döneminde çıkarılan cumhurbaşkanlığı kararnamelerine karşı yargı yolu kapalıdır.

Yönetmelikler

Cumhurbaşkanı, Bakanlıklar ve Kamu tüzel kişileri tarafından kendi görev alanlarını ilgilendiren Kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak için çıkarılırlar.
İlgili kanuna veya kararnameye aykırı olamazlar.
Hangi yönetmeliklerin Resmi Gazetede yayımlanacağı kanunda belirtilir.
Yargısal denetimleri Danıştay ve İdare mahkemeleri tarafından yapılır.

Milli Güvenlik Kurulu

Başkan: Cumhurbaşkanı (katılamazsa Cumhurbaşkanı yardımcısı)
Sivil üyeler: Cumhurbaşkanı yardımcıları, Adalet bakanı, Milli savunma bakanı, İçişleri bakanı ve Dışişleri bakanı
Asker üyeler: Genelkurmay başkanı, Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri komutanları

(Başbakan, Başbakan yardımcıları, Jandarma genel komutanı artık yok)

Millî Güvenlik Kurulu; Devletin millî güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanması ile ilgili alınan tavsiye kararları ve gerekli koordinasyonun sağlanması konusundaki görüşlerini Cumhurbaşkanına bildirir.
Milli Güvenlik Kurulunun gündemi; Cumhurbaşkanı yardımcıları ve Genelkurmay Başkanının önerileri dikkate alınarak Cumhurbaşkanınca düzenlenir.
Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğinin teşkilatı ve görevleri Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir.

YÜKSEK ASKERİ ŞURA (YAŞ)
YAŞ’ın Yapısı
Başkan: Cumhurbaşkanı/ katılamazsa CB Yardımcısı
Sivil Üyeler Cumhurbaşkanı Yardımcıları
Adalet Bakanı
Milli Savunma Bakanı
İçişleri Bakanı
Dışişleri Bakanı
Hazine ve Maliye Bakanı
Milli Eğitim Bakanı

Asker ÜyelerGenelkurmay Başkanı
Kuvvet komutanları

YAŞ; Cumhurbaşkanının belirleyeceği CB yardımcısının çağrısı ile yılda en az 1 kez toplanacak.
Cumhurbaşkanı; gerektiğinde şurayı toplayabilecek.
YAŞ; kararlarını salt çoğunlukla alır.
Şura; bütün üyelerin katılımıyla toplanır. Ancak mazeretli olanlar, toplantı gününden önce mazeret bildirerek katılmayabilir.
Kararlar katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylarda eşitlik olursa başkanın tarafı belirleyici olur. Aksine bir karar alınmadıkça oylama açık yapılır.
YAŞ kararları CB’nın onayı ile tekemmül eder. Toplantılar gizli yapılır.
YAŞ’ın açıklanmasına karar verilen kararları MSB tarafından yayımlanır.
YAŞ’ın yönetimi, çalışma usulleri ve sekreterya hizmetleri Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.